ปลาตีน ( Mudskipper, Amphibious fish) คือ
ปลาที่อยู่ในวงศ์ย่อย Oxudercinae ในวงศ์ใหญ่ Gobiidae (วงศ์ปลาบู่)
มีทั้งหมด 9 สกุล ประมาณ 38
ชนิด (ดูในตาราง)
กระจายพันธุ์อยู่ทั่วไปตามชายทะเลโคลนและป่าชายเลนในเขตร้อนตั้งแต่เขตมหาสมุทรแอตแลนติก
ชายฝั่งแอฟริกาจนถึงเอเชียแปซิฟิก
มีความยาวลำตัวแตกต่างออกไปตั้งแต่เพียงไม่กี่เซนติเมตร ในชนิด Zappa
confluentus จนถึงเกือบหนึ่งฟุต ในชนิด Periophthalmodon
schlosseri
ลักษณะพิเศษและพฤติกรรม
หัวมีขนาดโต มีตาหนึ่งคู่ตั้งอยู่ส่วนบนสุดของหัวโปนออกมาเห็นได้ชัด
ดวงตาสามารถกรอกไปมาได้ จึงใช้มองเห็นได้ดีเมื่อพ้นน้ำ สามารถเคลื่อนที่บนบกได้
โดยใช้ครีบอกที่แข็งแรงไถลตัวไปตามพื้นเลนและสามารถกระโดดได้ด้วย
และสามารถใช้ชีวิตอยู่บนบกได้เป็นเวลานานเนื่องจากมีอวัยวะพิเศษอยู่ข้างเหงือกที่สามารถเก็บความชุ่มชื้นได้
ตัวผู้มีขนาดใหญ่กว่าตัวเมีย ตำแหน่งของปากอยู่ปลายสุดของหัวขนานกับพื้น
หากินในเวลาน้ำลดโดยกินอาหารจำพวกสัตว์น้ำขนาดเล็กในพื้นเลน
ทำให้แลดูผิวเผินเหมือนสัตว์เลื้อยคลานหรือสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำมากกว่าปลา
ปกติปลาตีนจะอาศัยอยู่รวมกันหลายตัวไม่มีออกนอกเขตของตัวเอง
เมื่อถึงฤดูผสมพันธุ์ ปลาตีนตัวผู้จะมีสีเข้มขึ้นและมีอาณาเขตของการสืบพันธุ์
โดยจะมีการสร้างหลุมซึ่งมันจะใช้ปากขุดโคลนมากอง บนปากหลุม เรียกว่า หลุมปลาตีน
และมีพฤติกรรมหวงเขตแดนเมื่อมีปลาตีนตัวอื่นรุกล้ำ โดยจะแสดงการกางครีบหลังขู่
และเคลื่อนที่เข้าหาผู้รุกล้ำทันที
ปลาตีนตัวผู้และตัวเมียจะผสมพันธุ์ในหลุมที่ตัวผู้ขุดไว้
แหล่งที่อยู่ในประเทศไทย
อาศัยในป่าชายเลนในประเทศไทยมีกระจายเป็นตอน ๆ
ริมฝั่งทะเลด้านอ่าวไทยตั้งแต่จังหวัดชลบุรี, จังหวัดตราด
เรื่อยลงไปถึงจังหวัดปัตตานี ส่วนทางฝั่งทะเลอันดามันพบตั้งแต่จังหวัดระนองลงไปสุด
ชายแดนไทยที่จังหวัดสตูล สำหรับปลาตีนชนิดที่พบได้ในประเทศไทย ได้แก่ Periophthalmus
barbarus, Periophthalmodon schlosseri และ Boleophthalmus boddarti โดยมีชื่อเรียกต่าง
ๆ กันออกไป เช่น จุมพรวด, ตุมพรวด, กำพุด,
กระจัง หรือ ไอ้จัง เป็นต้น
ปลาตีนมักถูกจับมาขายเป็นปลาสวยงามอยู่เสมอ ๆ
โดยมักหลอกขายว่าเป็นปลาน้ำจืดหรือปลาจากต่างประเทศ โดยผู้ค้ามักตั้งชื่อให้แปลกออกไป
เช่น คุณเท้า, เกราะเพชร หรือ โฟร์อายส์ เป็นต้น
ถิ่นอาศัย พบแพรกระจายอยู่ในทะเลจีนใต้ (
ฝั่งอ่าวไทย ) และ บริเวณชายฝั่งอ่าวเบงกอล ( ทะเลอันดามัน ) บทบาทความสำคัญ: ลักษณะสัณฐานวิทยา คล้ายปลามีปอด
ที่พบในทวีปอัฟริกา สามารถใช้ครีบในการลื่นไถล และกระโดดไปบนพื้นเลน หรือตามผิวหน้าของพื้นน้ำได้ไกล
การใช้ครีบคู่หน้า หรือครีบบริเวณอกที่แข็งแรง สามารถคืบไปบนผิวแลนได้ดี
ครีบอกนี้ยังใช้ยึดเกาะกับต้นโกงกาง หรือต้นแสมได้อีกด้วย
พฤติกรรมการบิดงอโคนหางแล้วดีดออกเหมือนสปริงที่ทำให้เคลื่อนไหวไปข้างหน้า โดยการไถลบนผิวเลน
มีขนาดลำตัวยาวประมาณ 5 – 30 ซม. ต่างกันไปตามชนิด
ปลาตีนตัวผู้จะมีขนาดลำตัวใหญ่กว่าปลาตีนตัวเมีย ข้างลำตัวแบนเล็กน้อย
มีเกล็ดปกคลุมทั่วลำตัว สีเทามีแถบสีน้ำตาลพาดบริเวณหัว และตามตัวมีจุดวาว ๆ
สีเขียวมรกต ปลายครีบหลัง สีขาวเหลือง สะท้อนแสง ทำให้มองเห็นเป็นทั้งสีน้ำตาล
สีน้ำเงิน และวาวเหมือนมุก นิสัยของปลาตีน
ชอบอาศัยและหากินตามดินเลนมักเป็นช่วงเวลาน้ำลงมากกว่าช่วงอื่น และมักพบอาศัยอยู่บริเวณดินโคลนในป่าชายเลน
หาดเลนที่เปิดโล่ง ริมร่องน้ำที่อยู่ตามขอบนอกของป่าชายเลน
มีการปรับตัวจนมีลักษณะสัณฐานต่างจากปลาอื่น คือ ชอบอาศัยบนผิวเลนมากกว่าการดำมุดอยู่ใต้น้ำ
กระพุ้งแก้มที่ปิดเหงือกจะโป่งออกเพื่อให้อุ้มน้ำได้ดี เหมาะแก่การหายใจขณะอาศัยอยู่บนผิวเลน
มีลักษณะเด่นอีกอย่างคือ ลูกตาที่โป่งนูนอยู่บนหัวทำให้มองเห็นเด่นชัด อาหารที่ปลาตีนกิน จะเป็นสิ่งมีชีวิตเล็ก ๆ เช่น
ลูกกุ้ง ลูกปู ตัวอ่อนของสัตว์น้ำขนาดเล็ก รวมทั้งสาหร่าย แบคทีเรีย และ
ซากสิ่งมีชีวิตที่อยู่บนผิวเลน ปกติปลาตีนจะอาศัยอยู่รวมกันหลายตัวไม่มีการออกนอกเขตของตัวเอง
เมื่อถึงฤดูผสมพันธุ์ ปลาตีนตัวผู้จะมีสีเข้มขึ้น และมีการแบ่งอาณาเขตในช่วงการสืบพันธุ์
โดยจะมีการสร้างหลุมซึ่งจะใช้ปากขุดโคลนมากองบนปากหลุม เราเรียกว่า “หลุมปลาตีน” ปลาตีนตัวผู้
มีพฤติกรรมหวงเขตแดน เมื่อมีปลาตีนตัวผู้อื่นล้ำแดนเข้ามาจะกางครีบหลังขู่ และ
เคลื่อนที่เข้าหาผู้รุกล้ำทันที ปลาตีนตัวผู้ และตัวเมีย จะผสมพันธุ์ในหลุมที่ตัวผู้ขุดไว้
ปลาตีน
เป็นปลากระดูกแข็งขนาดลำตัวยาว 5-30 ซ.ม. มีครีบคู่หน้า ครีบอกที่แข็งแรงใช้ครีบอกที่แข็งแรงใช้ครีบกระโดดไปมาบนพื้นเลน
และคลานขึ้นต้นไม้ ยึดเกาะกับต้นโกงกาง หรือแสม
ปลาตีนเพศผู้มีขนาดลำตัวแบนเล็กน้อย มีเกล็ดปกคลุมทั่วลำตัว มีสีเทาแถบสีน้ำตาลพาด
บริเวณหัวและตามตัวมีจุดวาวสีเขียวมรกต ปลายครีบหลังสีขาว สีน้ำตาล สีน้ำเงิน
วาวเหมือนมุก ส่วนเพศเมียสีลำตัวค่อนข้างเหลือง เมื่ออยู่บนบก
จะหายใจผ่านผิวหนังและช่องเหงือก อาหารที่กินเป็นลูกกุ้ง ลูกปู ตัวอ่อน
ของสัตว์น้ำขนาดเล็ก สาหร่าย และซากพืชและสัตว์บนผิวเลน ฤดูผสมพันธุ์
ปลาตีนตัวผู้จะมีสีเข้มขึ้น จะใช้ปากขุดโคลนสร้าง “หลุมปลาตีน”ไว้เป็นที่ผสมพันธุ์ และมีพฤติกรรมหวงเขตแดนเมื่อมีตัวผู้อื่นเข้ามารุกล้ำจะกางครีบหลังขู่และเคลื่อนที่เข้าหาผู้บุกรุกทันที
เวลาน้ำขึ้นปลาตีนมักไต่ขึ้นไปบนต้นไม้ในป่าชายเลน
ใช้ครีบอกที่แข็งแรงเหนี่ยวขึ้นไป ส่วนอวัยวะดูดที่หน้าอกก็ใช้ยึดเกาะกับต้นไม้ได้
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษของปลาตีน (Mudskipper)
แปลว่า นักกระโดดเลน
คงเนื่องมาจากปลาตีนชอบกระโดดไปบนเลนหรือบนผิวน้ำ ในฤดูผสมพันธุ์
ปลาตีนตัวผู้ชอบกระโดดสูงอวดตัวเมีย บางทีกระโดได้สูงถึง ๒๐ เซ็นติเมตร
วิธีกระโดสูงก็บิดม้วนตัวไปข้างๆแล้วยืดตัวออกฉับพลัน ตัวจึงถูกดีดขึ้นสูง
ถ้ามีตัวเมียสนใจการแสดง ตัวผู้ก็จะพาไปที่โพรงในเลนที่ขุดเตรียมเอาไว้
โพรงนั้นมีน้ำเต็ม
ทั้งคู่อยู่ภายในรังเมื่อออกไข่และไข่ฟักเป็นตัวอ่อนแล้วต่อมาตัวอ่อนจะเปลี่ยนรูปเป็นปลาเหมือนพ่อแม่อย่างสมบูรณ์ ปลาตีนตัวผู้ปกป้องรักษาโพรงอย่างเข้มงวด
ศัตรูของปลาตีนอาจเป็นปู หรือแม่แต่ปลาตีนตัวผู้ด้วยกันอาจต่อสู้ถึงขั้นรุนแรงกัดติดไม่ปล่อย
แล้วยังมีงูน้ำซึ่งบุกรุกถึงโพรงในเลน และนกกระยางที่โฉบจิกกินปลาตีนบนชายเลน ท่านผู้รู้บอกว่าที่เราเรียกว่าปลาตีนนั้นมีอยู่
๒ วงศ์ (family) อย่างที่เล่ามาข้างต้นอยู่ในวงศ์เพอริโอทาลมิดี
(Periophthalmidae) อีกพวกหนึ่งอยู่ในวงศ์เบลนนิอิดี
(Bleniidae) เป็นปลาเล็กและว่องไว
สีสวยงาม อาศัยอยู่ตามชายทะเล ลำตัวมีหลายขนาดแล้วแต่สกุลและชนิด
แม้แต่รูปร่างก็ต่างกัน บางชนิดตัวยาว ครีบหลังยาว จะมีครีบอกอยู่ใกล้คอ
บางชนิดอยู่นอกน้ำได้เป็นเวลานานโดยเกาะอยู่ตามหิน
เท่าที่ทราบมีพวกเบลนนิอิดีอยู่ในเมืองไทย ๔ สกุล รวม ๑๐ ชนิด
ชนิดหนื่งเรียกว่าปลาตีนสยาม
เราเรียกมันว่าปลาตีน
เพราะปลาพวกนี้เหมือนมีตีน ๒ ตีนเดินไปบนเลนเวลาน้ำลง
พบในเขตน้ำกร่อยของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แปซิฟิกตอนใต้ ออสเตรเลีย อินเดีย
และแอฟริกาใต้ ตามหาดและชายน้ำที่เป็นโคลนเลน ในอ่าว ปากแม่น้ำ แม่น้ำ คลอง
พบทวนน้ำขึ้นไปจนกระทั่งน้ำจืดก็มีปลาตีนมีมากมายหลายชนิด อยู่ได้ทั้งในน้ำและบนบก
เป็นปลานาดเล็ก ตัวยาวประมาณ ๑๐ เซนติเมตร ตาทั้งคู่โปนขึ้นมาใกล้ๆกันเหนือหัว
มองวัวได้กว้าง ช่วยให้มองเห็นศัตรูและเหยื่อได้ง่าย
ปลาตีนสามารถหมุนดวงตาลงมาด้านล่างเพื่อให้ดวงตาสัมผัสของเหลวในกระบอกตา
ทำให้ตาชื้นอยู่เสมอเวลาอยู่บนบก
ปลาตีนเป็นปลาที่น่าสนใจ
มีความสามารถและลักษณะพิเศษต่างจากปลาอื่นๆหลายอย่าง ที่สำคัญคืออยู่บนบกได้นานมาก
เวลาอยู่ในน้ำก็หายใจผ่านเหลือกตามวิธีเหมือนปลาอื่นๆโดยใช้ออกซิเจนที่ละลายในน้ำ
ตามธรรมดาปลาอยุ่บนบกไม่ได้เพราะแผ่นเหงือกจะแห้งก็เลยหายใจไม่ออก
แต่สำหรับปลาตีนตอนจะขึ้นมาเหนือน้ำ
ปลาตีนทำให้ให้ช่องเหงือกพองขยายอมน้ำและอากาศไว้ วิธีนี้ช่องเหงือกก็จะเปียกชื้นอยู่ตลอดเวลา
อยู่เหนือน้ำได้นานเป็นชั่วโมง
เสียอย่างเดียวเมื่อหาอาหารได้เช่นหอยตัวเล็กๆเวลากลืนอาหาร
น้ำและอากาศในช่องเหงือกก็จะถูกบีบไหลออกไป
ปลาตีนต้องรีบลงไปในน้ำเพื่อเติมน้ำและอากาศเก็บไว้ในช่องเหงือกอีก สิ่งที่คนสนใจเฝ้าดูปลาตีนอย่างหนึ่งก็คือ
การเดินอย่างรวดเร็วไปบนเลน ตีนของมัน คือ ครีบอกซึ่งหนาและมีกล้ามเนื้อแข็งแรง
ลักษณะคล้ายขา ใช้พยุงตัวได้
ปลาตีนเดินบนเลนโดยวิธียื่นตีนหรือครีบอกออกไปข้างหน้าแล้วลากตัวตามไป
ปลาตีนบางชนิดมีอวัยวะดูดเป็นรูปกลมที่หน้าอก สำหรับยึดเกาะติดกับก้อนหินและต้นไม้
How to use a casino site - Lucky Club
ตอบลบBet on the outcome of a soccer match with an odds of -150 or better (the more you can bet on the result of a soccer match, luckyclub the better the